ELBİSTAN
TARİHİ
Yaşadığımız bu beldenin adının nereden geldiği tarihçi uzmanlar tarafından oldukça çok tartışılmıştır.Günümüzde de Elbistan sözcüğünün, sözlük anlamının ne olduğu kesin olarak bilinmemektedir .Niçin bu bölgeye Elbistan denilmiştir? Bunun üzerinde bir çok araştırma yazıları ortaya çıkmış olmasına rağmen bu sözcüğün anlamı kesin olarak şudur demek mümkün olmamaktadır.
Bu sözcüğü tarihsel bir süzgeçten geçirerek günümüze kadar geçirmiş olduğu evreler, şu şekilde görülmektedir.
Urfa?lı tarih yazarı Mathieu (Matiya) ve aynı görüşte birleşen diğer Ermeni tarih yazarları ABLASTA, Suryani olan tarih yazarı Mihal ABLASTAYN, başka bir tarih yazarı olan Yakut Hamavi ise ABULUSTAYN olarak yazdıkları eserlerde belirtmişlerdir.
Selçuklu tarihi üzerine eserler veren yazarlar ile İranlı tarihçilerden Reşit Al-din ve Şeref Al-din, bölgeyi ABLİSTAN şeklinde eserlerinde belirtmişlerdir. 16.Yüzyılda eser veren tarih yazarları ALBİSTAN veya ELBİSTAN yazmışlardır. Ayrıca (1465-1466) yıllarında Kudüs?e haccı olmaya giden Rus yazar BAZİL, yazdığı seyahatnamesinde ELBİSTAN olarak kaydetmiştir.1831 yılında yazılmış olan ORUÇ BEĞ tarihinin sayfa 20, satır 25 ve sayfa 27, satır 16?da bölgenin adı ABİLİSTAN şeklinde geçmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Yayınlarından Anadolu Beylikleri adlı eserin Elbistan Beyliği (Dulkadır Beyliği) yazısı incelendiğinde şunları okuyoruz : 13.yüzyılın sonlarında 14.yüzyılın başlarında Muğla Vilayeti tarafında Menteşeoğulları bir beylik kurduklarını Selçuklu Devleti kayıtlarında öğreniyoruz .İşte Türkmenler tarafından kurulan Menteşe Beyliğin ilk beyi bilinmediği fakat yazılara göre Menteşe beyinin babasının adının ELBİSTAN Bey olduğu, bunun babasının adınınsa Kuru Bey şeklinde yazıldığı okunmuştur.Elbistan ismi aynı zamanda kişi ismi denilebilir. Tarihte bunun örneklerine bolca rastlanmaktadır.(Mısır, Bağdat, Mardin , Isfahan vs.)Elbistan adı da bir kişi ismi olabilir.
Birinci Haçlı seferi sırasında vakanüvislerinden (tarihi yazan kişi ) Beaudri De Dol(1097) bu bölgeye PLASTANTİA demiştir. Or.Prof.Mükrimin Halil Yinanç eserlerinde teyit etmiştir.
İslâmiyet? ten sonra Anadolu?ya Halim Bin Velid Komutasında akınlar yapan Arapların Elbistan?ı bağlık bahçelik görmeleri nedeniyle ELBİSTAN -ALBOSTAN demişlerdir.
Yine Arap kaynaklarına göre buraya BİLİSTİN (Arapça bostan anlamına gelmektedir) denilmiş, ayrıca ünlü pehlivan ve yiğitlerin çokça bulunmasından dolayı Alpler şehri anlamına gelen ALP-STAN isimlendirildiği, sonradan ALBİSTAN-ELBİSTAN şekline dönüştüğü yazılmıştır.
Halk arasında ALBİSTAN ?ALBUSTAN şeklinde söylenen bu isme 15.yüzyıldan beri kayıtlarda ELBİSTAN olarak rastlanmıştır.
Elbistan ilçesi eskiden beri önemli bir bölge sayılan dört tarafından yüksek dağlarla çevrili Türkiye?nin sayılı ovalarından biridir. Kaynağını yüksek dağlardan alan Ceyhan ve kolları (Söğütlü, Rumman(Hurman), Sarsap, Köksün, Nahrikali(Nerğele) başta olmak üzere irili ufaklı bir çok ırmak ve çaylar ile büyüyen Ceyhan(yerli halkça buna, orta zamanda olduğu gibi, bugün de CAHAN adı verilmektedir) nehri ile sulanan Elbistan ovası, eski çağlarda intikal eden şehirlerin ve höyüklerin enkazı ile doludur. Hititler ile Kumagenlerin devrine ait olan ve TİL(Akbayır), Kara-Elbistan (eski Elbistan) Ozan (Doğanköy), Mehre, Celeği(Ekinözü),Hunu(Arıtaş) ve Efsus(Afşin) höyükleri gibi büyük harabeler başta gelmek üzere, bir çok şehir ve kasabalar ile süslenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Günümüze kadar ulaşmış bazı höyüklerde azda olsa kazılar yapılabilmiştir.
Elbistan?ın 10 km kuzeybatısındaki Kara höyükte gerçekleştirilen kazılar sonucunda, yörenin Asur Ticaret Kolonileri çağında ve Hitit İmparatorluğu döneminde önemli bir yerleşim merkezi olduğu sonucuna varılmıştır. Bu kazılarda M.Ö. 2000?in yerel biçimini simgeleyen hiyeroglifli resimli damga mühürler, bulleler (mühür baskıları) ve Suriye biçemli silindir mühürler yer almaktadır. Ayrıca Hitit krallık dönemine ait höyük katmanında Hitit kültürünü yansıtan çanak çömlek ayrıca, ev, kaldırım gibi yapı kalıntıları koç biçiminde bir riton (kutsal içki kabı) hiyeroglifli ve hiyeroglifsiz mühürler, süs eşyası, hayvan heykelcikleri bulunmuştur
Bu çalışmalar bizlere göstermiştir ki, Elbistan?ın tarihi M.Ö. 4000? lere uzanmaktadır. Bölgenin en meşhur yerleşim yerleri şunlardır : Arabisus(Afşin) Hunu(Arıtaş) Tandaris(Tanır) adları verilen antik kentleri bünyesinde barındırmaktadır.
.pagernumbers{width:360px;min-height:22px;height:auto;display:block;text-align:right;float:left;}
.pagernumbers .mevcutsayfa{width:30px;height:20px;display:inline-block;float:none;background-repeat:no-repeat;background-position:-69px -563px;color:#fff;padding:6px 0px 0px 0px;font-weight:bold;font-size:13px;margin:0 2px;text-align:center;line-height:13px;}
.pagernumbers .digersayfa{width:22px;height:18px;display:inline-block;float:none;padding:2px 0px;font-weight:normal;font-size:12px;margin:0 -1px;text-align:center;}
.pagernumbers .digersayfa:hover{background-repeat: no-repeat;background-position: -72px -538px;font-weight:bold;}
.pagernumbers .noktanokta{position:relative;width:22px;display:inline-block;margin:0 10px;cursor:pointer;padding-top:5px;font-size:9px;}
.pagernumbers .gizlisayfalar{display:none;position:absolute;width:150px;height:auto;left:-70px;top:22px;background-color:#fff;border:1px solid #aaa;padding:5px;border-radius: 5px;z-index:100;}
.pagernumbers .noktanokta:hover .gizlisayfalar{display:inline-block;}
.pagernumbers .noktaicon{background-repeat:no-repeat;background-position:-122px -580px;width:11px;height:9px;display:inline-block;margin-right:1px;}
.pagernumbers .noktaiconsol{width:10px;height:10px;font-size:9px;position:absolute;left:-10px;top:6px;}
.pagernumbers .noktaiconsag{width:10px;height:10px;font-size:9px;position:absolute;right:-8px;top:6px;}
Sayfa Üretim süresi :0,3242