Düğün Adetleri
Ne acı... zamanmaalesef bir çok eski ve güzel geleneklerimizi unutturmuştur. Ama yinedeunutulmayan örf ve âdetlerimiz oldukça çoktur. Bunlardan birideKahramanmaraş'taki "Düğün Âdetleri"dir. Toplumsal olaylardan biriolan düğünlere dünyanın çeşitli ülkelerinde çeşitli şekillerderastlayabiliriz..
Halk çoğunluğunu ortatabakanın teşkil ettiği Kahramanmaraş'ta yüzyıllardan beri süregelen düğünâdetlerini bugün de her mahallede, her evde ve her mevsimde görebiliriz.Yabancılar için gayet orijinal ve hoş, düğün sahipleri için gerekli ve çocuklariçin bir eğlence olan bu güzel düğün âdetlerini, dolayısıyla mutlu bir yuvanınkurulabilmesi için gösterilen bu çabaları, kız görme, şerbet, nişan, kına,gelin getirme, düğün, nikâh, gerdek ve el öpmeler diye özetleyebiliriz.
Görücü(Kız isteme); Kahramanmaraş'ta evlenmelerin büyük bir kısmı görücülerin aracılığı ileolur. Aileler oğulları evlenme çağına gelince kız görmeye başlarlar. Aile buişle uğraşmakta gecikirse oğulları bu arzuyu bazı hareketlerle ifade eder.Örneğin; askerden gelmişse nüfus kâğıdını, terhis tezkeresini ailesiningörebileceği yere koyar. Elbisesinisuya ıslatıp yıkamadan asar. ".
Kız görmekiçin Pazartesi ve Perşembe günleri uğurlu sayılır. Görücüler, oğlanınbabaannesi, teyzesi ve diğer yakın akrabaları bir Pazartesi veya Perşembe günükız evine giderler. Görücülere kahveyi evin gelinlik kızı getirir ve kahveyiikram ettikten sonra oda kapısının yanında, uygun bir yerde elindeki kahvetepsisini göğsünün hizasında tutarak bekler.
Görücüler kızıbeğenirlerse anne, babaya "Menendimizibulduk" der. Baba da kızı bir araştırır. Pazartesi ve Perşembe günügörücüler tekrar kız evine giderler. Kızın annesi "Hoşgeldiniz, hangirüzgar attı sizi buraya" der. Görücülerden en yaşlısı "Hoşbulduk" der. Oğlanın anası da , "Niçin geldik, sorsana" der.Kızın anası sorunca, "Allahın emri Peygamberin kavliyle kızınızı oğlumuzaistemeye geldik" derler. Kızın anası da "Allah yazdıysa bizim nesöyleye hakkımız var" der. Görücüler giderken kız evi kesin cevap için üçgün izin ister. Görücüler de "Peki ama üç gün sonra kızı almadangitmeyeceğiz" der. Bundan sonrada kız evi de oğlan hakkındasoruşturmalarını yapar. Üç gün sonra kaynana birkaç kişiyle gelir, "Rastgele" der içeri girerler. Hoş beşten sonra kızı vermeyeceklerse"Kızımız daha küçük" diye baştan savarlar. Vereceklerse, kız evi nazevi olduğundan birkaç hafta nazlanırlar
Dini nikah; Çoğunlukla öğleden sonra yapılır. Kız ve oğlanvekilleri, şahitleri, imam efendi ve oğlan ile kızın babaları bulunur. Kızınvekilliğini kendisine nikah düşmeyen bir kişi üzerine alır. Vekillik alırken buadam şahitlerin huzurunda geline üç defa "Beni vekil kabul ettinizmi?" diye sorar, kızda "Evet" der veya sükût ederse "Sükûtikrardandır" deyip vekilliğini alır. İmam efendi nikah kıyar.
El öpme; Damat,gelin ve yakın akrabaları Pazar'a rastlayan bir günde kız evine el öpmeyegiderler. Damat, kayın peder ve kaynanasının elini öper. Ölünceye kadar devamedecek mutluluk temeli bugün atılır.Kahramanmaraş ta evlilikler genelde birömür boyu sürdürülmek için yapılır.
Kahramanmaraş'ın Mutfakzenginliği damaklara destan yazacak kadar büyüktür, daracık sokaklarınıgezerken mutfaklarda pişen o güzel yemeklerin kokusuna dayanamaz ve her kapıyıçalmak istersiniz.
Bazı yemek çeşitlerimiz komşu bölgelereyayılmış farklı baharatlar kullanılarak veya farklı pişim uygulanarak o bölgeyeadapte edilmiştir, bu yemeklerin birçoğu Kahramanmaraş yemek kültürüne aittir.
Asırlardan beri ninelerimizin annelerimizin öpülecek ellerininpişirdiği yemekler özünü korumuş bugünlere gelerek bizlere de nasip olmuştur.
Kahramanmaraş çarşılarında gezinirseniz mutlaka Saraçhaneçarşısına uğramanız gerekir Kahramanmaraş'ın yaylalarından gelen mevsimlik tazemeyve, sebze ve yayla bal'ı ile keçi sütünden üretilen bembeyaz tereyağını,peynirini ve herkesin damak tadına uyan diğer el yapımı gıda ürünlerinibulabilirsiniz.
Kahramanmaraş yemeklerinin bir kısmı ile tatlı çeşitleri,tarhanası, dondurması, biberi ve çeşitli üzüm ürünlerinden üretilen samsa,sucuk, bastık aşağı sayfalarda tanıtılmıştır.
Çorbalar; TirşikÇorbası, Ekşili Çorba, Dövmeli MercimekÇorbası, Yoğurtlu Dövmeli Çorba, MaraşPaçası.
TİRŞİK ÇORBASI
Çorba yapılmadan 1 gün önce nohut , tirşik , tarhana ,yoğurt ve un sırası ile tencereye konur ve üzerine tencere içindeki malzemeleri geçmeyecek kadar sukonulduktan sonra etrafı kalın bezlerle sarılarak ortamın sıcak olması sağlanır, 1 gece dinlendirilir. Ertesi gün üzerine döğme ve tuz eklenerek yarım saatkaynatılarak hazırlanır.
Yukarıdabelirttiğim örf ve adetlerden başka birçok KAHRAMANMARAŞ a özgü örf ve adet vardır .Ancak bu örf veadetlerin birçoğu ne yazık ki beklide yaşadığımız yüzyılında etkisi ile yaunutulmuştur ya da unutulmaya yüz tutmuştur.İnşallah günümüze bir çok acı vehatıra ile gelen örf ve adetlerimiz yüzyıllarca yaşamaya devam eder .
YUSUF KIR
İÜ Tıp fakültesi
3.sınıf